Discussie: Moeten social media-accounts van mogelijke IS’ers gecontroleerd worden?

Hoever zal de regering van Trump gaan?

Mensen die terugkomen uit een door IS gecontroleerd gebied moeten uitgebreid gescreend worden; daar zullen de meesten het wel mee eens zijn. Maar moeten diezelfde reizigers ook hun sociale media aan overheden tonen om zo nog grondiger onderzocht te kunnen worden voordat een visum wordt uitgegeven? De overheid van de Verenigde Staten gaat het doen en meteen worden vraagtekens gezet bij deze mogelijke inbreuk op privacy.

Uit vergaarde documenten blijkt, zo meldt Reuters, dat reizigers die uit (ex-)IS-gebieden komen eerst gescreend moeten worden op hun social media-accounts voordat ze een visum krijgen. Het is een rigoureuze ingreep die bij veel mensen ongetwijfeld in een verkeerd keelgat gaat schieten. Twee oud-werknemers van de Amerikaanse overheid noemen de maatregel “een brede, arbeidsintensieve expansie van dergelijke screenings. Screening van sociale media wordt nu nauwelijks gedaan door ambtenaren.”

Het zal dus veel tijd en geld kosten om dergelijke risico-gevallen te controleren. De maatregel zou geïnterpreteerd kunnen worden als een absurde Trump-maatregel in een wanhopige poging om iedereen uit de V.S. te weren. Een ander zou kunnen concluderen dat overheden eindelijk beginnen in te zien wat sociale media voor maatschappelijke gevolgen kunnen hebben.

Ik hoor bij die laatste groep. Hoewel ik voor (internet)privacy ben en daar nauwelijks iets op wil inleveren, zou ik het zeker begrijpen als ik gecontroleerd word omdat ik – om wat voor reden dan ook – net terugkom uit oorlogsgebied. Tevens is het xenofobische van Trump niet ongegrond. Waarom wil iemand in godsnaam naar een regio waar een terreurorganisatie actief is? Dan moet je maar beter niets te verbergen hebben!

Sociale media zijn dusdanig geïntegreerd in het gewone leven, dat velen er niet over nadenken wat ze de wereld in slingeren. Zou een IS-sympathisant bewust zijn van zijn publieke acties? Ik vrees dat gerekruteerde jongens meer mediatraining krijgen dan Trump, maar dat zegt natuurlijk helemaal niets.

Hoe dan ook, wat de check precies inhoudt is nog niet bekend. Het is namelijk niet duidelijk of de screening alleen op reizigers wordt toegepast of ook op vluchtelingen. Ook is de aard van de screening nog niet concreet. Het zou kunnen dat je wat accountnamen moet doorgeven en zo gecheckt wordt. Dat lijkt me overigens een beetje onzinnig want zoals me wel logisch lijkt, gaat een IS’er niet op Facebook zetten dat ie van plan is een aanslag te plegen #killtheinfidels.

Maar hoeveel macht mag een overheid uitoefenen? Als ze de wachtwoorden van sociale media-accounts opvragen komt er een groter vraagstuk bij kijken. Heeft een overheid dan niet teveel informatie over zijn burgers? En wat als er niks aan de hand blijkt te zijn? ‘Hier heb je je wachtwoorden terug’? Inbreuk op privacy is een complex vraagstuk, waar iedereen zijn eigen opvatting over heeft. Hoe dan ook, de Amerikaanse overheid gaat verder met het isolationisme dat Trump zijn overwinning bracht.