Nu sta ik absoluut niet te springen om op de bres te springen voor politici. Zij hebben de macht. Wij het recht ze met een scheel oog aan te kijken en af en toe wat baldadig de vuist te heffen. Machthebbers uitmaken voor alles wat God verboden heeft, is een trotse republikeinse traditie die teruggaat tenminste tot de Romeinen. Maar creatieve manieren verzinnen om je sociale meerdere te vergelijken met coprolieten is één ding, dreigen met fysiek geweld net wat anders. Het zorgwekkend te noemen dat het aantal bedreigingen aan het adres van politici bijna exponentieel toeneemt.
De brief van voorzitter Bergkamp
De voorzitter van de Tweede Kamer, Vera Bergkamp van D66, vindt het dan ook hoog tijd dat er actie wordt ondernomen. Veel van de dreigementen komt van het internet af, en dus heeft ze een brief gestuurd naar de meest volwassen en capabele CEO in techland, Elon Reeve Musk. Als ik Vera was had ik mezelf de moeite bespaard.
Bergkamp zelf geeft ook toe dat het momenteel lastig is om de dialoog aan te gaan met Twitter. Toch acht zij het belangrijk om actie te ondernemen en een boodschap af te geven. Verschillende kamerleden beamen dat standpunt, al delen velen van hen mijn scepsis. “Als je ziet hoe Elon Musk omgaat met Twitter en de gebruikers, heb ik er niet veel fiducie in.” Aldus GroenLinks fractievoorzitter Jesse Klaver. Het probleem, een grote toename van oproepen tot geweld en zelfs moord op platformen zoals Twitter, is duidelijk. Wat eraan te doen valt dus absoluut niet.
Twitter deelt verantwoordelijkheid voor dreigende posts
Dat is dus het standpunt van Bergkamp. “Als je een café hebt, waarin mensen anderen bedreigen, zegt de eigenaar ook niet dat dat zijn verantwoordelijkheid niet is.” Het probleem is alleen dat dit standpunt, in ieder geval volgens het Amerikaanse rechtssysteem, volstrekt onjuist is. Op een platform als Twitter worden nogal wat berichten geplaatst elke dag. Een slordige 500 miljoen Tweets om precies te zijn. Dat het onmogelijk is voor een bedrijf als Twitter om al die berichten in de gaten te houden is logischerwijs volstrekt onmogelijk.
Dat is een uitzonderlijke positie. Kranten bijvoorbeeld, zijn wettelijk aansprakelijk voor hetgeen zij publiceren. Maar een krant publiceert dan ook niets zonder medeweten van editors en, in het geval van grotere publicaties, de juridische afdeling. Zoals gezegd, dat kan een Twitter niet. Houd je een dergelijk bedrijf wel aansprakelijk voor alle content die op hun platform wordt “gepubliceerd” dan is er eigenlijk maar een oplossing: geen Twitter. Klinkt leuk, maar dit geldt dus eigenlijk voor het hele internet.
Betekent uiteraard niet dat een website de schouders op kan halen en zich achter de wet kan verschuilen terwijl de meest verschrikkelijke dingen over de main page gaan. Een website is dan niet wettelijk aansprakelijk, recente experimenten door rechtse alternatieven op Twitter hebben wederom duidelijk gemaakt dat voor het plezier en de veiligheid van gebruikers content gemodereerd dient te worden.
Twitter heeft nauwelijks content moderators
Het is echter maar zeer de vraag hoe voorzitter Bergkamp verwacht dat Elon Musk zijn Twitter dit probleem gaat aanpakken. Als ware visionair ging Musk na diens aantreden als CEO met een mes door het werknemersbestand. Afdeling content moderation, de afdeling verantwoordelijk voor het opzoeken en verwijderen van ongewenste content, had het misschien nog wel het zwaarst te verduren.
De gevolgen waren direct meetbaar. Meer haatdragende content en meer nepnieuws en desinformatie. Bergkamp is dan ook beslist niet de eerste die een boze brief heeft gepend naar Silicon Valley Golden Boy Elon. Een slordige 70 burgerorganisaties gingen haar voor. Wat het resultaat was? Zal ik nog een keer die Twitter post van Elon uit het begin van dit artikel linken?
Het gaat er inmiddels op het platform zo wanstaltig aan toe dat zelfs de EU zich er mee is gaan bemoeien. Afgelopen maart riep de Europese Commissie Twitter ertoe op om meer content moderators aan te nemen. De Commissie noemde als reden voor de oproep dezelfde zorgelijke toename in haatdragende berichten en desinformatie.
Vooralsnog geen reactie
Ten tijde van het schrijven van dit artikel is er nog geen reactie gekomen vanaf Twitter. Shocker, ik weet het. Het zal mij ten zeerste verbazen als er nog iets komt. Elon heeft zichzelf meermaals omschreven als “free speech absolutist”. Tenzij het content betreft die Musk persoonlijk tegen de haren in strijkt. Of wanneer een autocratisch regime dreigt heel Twitter te blokkeren. Musk doet dus overduidelijk gewoon waar hij zin in heeft, en politici pesten is kennelijk hobby nr. 1 van meneer. Dat en het onbedoeld torpederen van de kansen van aspirant-presidentskandidaten.
Dat iemand je op Twitter haarfijn uitlegt hoe deze persoon je om gaat brengen, moet doodeng zijn. Eveneens snap ik dat er vanuit de Nederlandse politici een boodschap de wereld in wordt gedragen. Maar als je het mij vraagt is er maar één oplossing voor dit probleem, in de specifieke context van Twitter: Net als Musk zelf, de boel gewoon negeren en niet meer serieus nemen. Want de enige reacties die je krijgt van Musk zijn memes en poep-emojis.
[…] mensen, waaronder ikzelf), dan wel een rioolput van nepnieuws, beledigingen en bedreigingen (vinden meer gezagsgetrouwe mensen, en vooral politici en […]