Absurd: Wat een klein beetje helium met je iPhone doet

Ook de horloges van Apple zijn kwetsbaar.

Wat nou water, stof of een industriële blender? Helium (He) is de grote boosdoener, zo blijkt uit de bevindingen van een IT’er op Reddit. Dit is het gekke verhaal.

Er werd een nieuwe MRI-machine geïnstalleerd in het ziekenhuis waar de Reddit-gebruiker werkt, maar tijdens de installatie gebeurde er iets vreemds. Zo’n 40 iPhones, iPads en Apple Watches gingen om een of andere reden raar doen, nauwelijks meer reageren of zelfs helemaal kapot. ‘Ah,’ zegt de slimme observeerder in deze situatie, ‘dat komt natuurlijk door de elektromagnetische stralingen die een MRI-apparaat produceert waardoor de microconductoren van een smartphone niet meer…’ Waarom deden alle Android-apparaten het nog wel gewoon en waarom hadden de drie andere MRI-apparaten in het ziekenhuis geen effect, dan?

Slimme koppen binnen de faciliteit constateerden dat er een helium-lek heeft moeten plaatsvinden; dat fuckt met de toestellen. Bij nadere inspectie bleek er inderdaad tientallen liters He te zijn gelekt. De stof – in vloeibare vorm, in dit geval – wordt als koelvloeistof gebruikt in een MRI-machine. Die vloeistof verdampt bij kamertemperatuur en het gas verspreidde zich door een groot deel van de faciliteit.

Technisch jargon
Maar waarom heeft dat in godsnaam impact op Apple-producten?! Nu, volgens een elektronica-expert die reageert op het vermeldde bericht heeft dat allemaal te maken met de processor van een dergelijk apparaat. Klaar voor technische praat?

Zogenoemde microelectromechanical system oscillators (MEMS oscillators) zijn piepkleine mechanische onderdelen die de tijd voor bijvoorbeeld een smartphone kunnen bepalen. Die apparaatjes resoneren op een zekere ingestelde frequentie en communiceren zo met andere delen van het apparaat.

In essentie is dit een ontzettend goedkope klok die – wanneer in perfecte omstandigheden – consistent tijden kan produceren en mits op de juiste frequentie dus indirect de hele smartphone, smart watch of tablet aanstuurt. Er is daarentegen een nadeel aan deze goedkope klok: hij is zeer kwetsbaar.

Gassen om het apparaatje kunnen de resonantie en daarmee de frequentie van het klokje beïnvloeden, dus om effectief te zijn moet de MEMS oscillator in een hermetisch afgesloten ruimte (of een vacuüm) verkeren. Dat wordt bewerkstelligd door een speciaal seal dat het apparaatje afsluit en beschermt tegen veelvoorkomende gassen in de atmosfeer, zoals bijvoorbeeld zuurstof, waterstof en (hele kleine hoeveelheden) helium.

Maar wat gebeurt er als die hoeveelheid He extreem hoog wordt? Je raadt het al, dan gaat het op atoomniveau piepkleine gas door de zegel heen. Natuurlijk zou Apple de verzegeling bestand kunnen maken tegen allerlei gassen en omstandigheden, maar dat zou ontzettend duur en inefficiënt zijn.

Gevolgen
Uiteindelijk zorgde de abnormaal hoge hoeveelheid He voor een verhoogde druk binnen het afgesloten compartiment van de MEMS oscillator, waardoor het klokje op een te hoge frequentie ging resoneren. Hierdoor communiceerde hij dus niet meer binnen de vooraf bepaalde grenzen van andere onderdelen waardoor het apparaat effectief onbruikbaar werd.

Apparaten reageerde niet meer, konden niet meer worden opgeladen en leken definitief kapot te zijn. Bij sommige toestellen trokken de problemen na enkele dagen weer weg. Andere devices leken permanent kapot te zijn.

Hoezo werden Android-telefoons niet beïnvloed door het gas? Het is aannemelijk dat Apple voor een hoop producten dezelfde seal gebruikt. Blijkbaar waren de betreffende Android-smartphones uitgerust met een iets andere zegel waardoor ze nauwelijks (of geen) problemen ondervonden met de hoge hoeveelheid He in de lucht.

Uiteindelijk kan het probleem zichzelf oplossen. Wanneer de absurd kleine hoeveelheid He in de nog absurd kleinere hermetisch afgesloten ruimte weer uit het apparaatje diffuseert gaat het klokje weer als normaal werken en doet de smartphone het dus weer gewoon. Dat kan – afhankelijk van de hoeveelheid doorgedrongen gas – uren, dagen of zelfs jaren duren.