Hoe de zojuist goedgekeurde ‘uploadfilter’ memes verbant

Is het werkelijk een wet die het internet zoals we het kennen om zeep helpt?

Artikel 13 is zojuist door de Commissie Juridische Zaken (JURI) van het Europese Parlement goedgekeurd. De omstreden maatregelen maken deel uit van een grotere copyrightwet terwijl critici het artikel toepasselijk de ‘uploadfilter’-wet noemen. Die bijnaam dekt behoorlijk de lading en kan wel eens het internet zoals we dat kennen om zeep helpen; vooral het meest kostbare van het wereldwijde web: memes.

Alle gekkigheid op een stokje, Artikel 13 stelt voor om een zekere filter (complexe algoritmes) te activeren die zo’n beetje alle content die naar het internet geüpload wordt te controleren op het gebruik van materiaal beschermd door copyright. Het is een beetje zoals YouTube Content ID, maar dan voor het hele internet.

Nu copyright is een moeilijke business, want met de kopieerfunctie inherent aan het internet kun je bijna niet voorkomen dat mensen onrechtmatig materiaal gebruiken. Maar waar de uploader voorheen verantwoordelijk was voor de content die hij gebruikte, stelt de nieuwe wet platformen aansprakelijk voor beschermd materiaal. Sites als Facebook en YouTube (platformen die “grote hoeveelheden werk bewaren en beschikbaar stellen,” aldus de wet) moeten dus alle content filteren op copyright materiaal voordat het online wordt gegooid.

Dat levert een hoop problemen op. Allereerst zijn er een hoop twijfels bij het algoritme zelf. Hoewel er geen specifieke informatie beschikbaar is over de systemen, is het niet moeilijk om je voor te stellen hoe rommelig het kan worden. Er zijn talloze voorbeelden van geblokkeerde content die eigenlijk legitiem was.

Zo kreeg een filmpje copyrightclaims op ruis. Of wat dacht je van deze kerel, die 5 jaar de bak in kon gaan omdat hij creatief met originele filmcontent omging. Een geluidsopname van fluitende vogeltjes die volgens algoritmes rechtelijk van een Franse avant-garde-band was. Een video van NASA van de Mars landing werd offline gehaald vanwege copyrightschending omdat een nieuwszender de beelden had gebruikt en als ‘eigen’ had bestempeld waardoor NASA de beelden niet zelf meer kon uploaden. Er zijn werkelijk talloze voorbeelden van belachelijke copyrightclaims.

Maar wil je daadwerkelijk een beweging opzetten die massaal gaat protesteren tegen deze twijfelachtige wetgeving? Probeer dan memes van de millennials af te pakken. Artikel 13 zou namelijk ook veelal door copyright beschermde plaatjes die een eigen leven gaan leiden als memes herkennen als inbreuk op de rechten. Laat het nou precies in die sferen zijn, dat men echt boos is over Artikel 13.

Een algoritme op het internet loslaten heeft namelijk een naar bijeffect dat altijd centraal staat in de discussie mens vs. robot. Het algoritme herkent namelijk niet goed context of creatieve toevoegingen. Tot dusver is het algemeen bekend dat – wanneer je gecopyright materiaal gebruikt – het tot op zekere hoogte toegestaan is. Wanneer je zelf creatieve processen op het materiaal loslaat, maak je er als het ware iets nieuws van. Een algoritme kan die insteek niet goed herkennen, waardoor de vrijheid van bijvoorbeeld het parodiëren van films ontzettend moeilijk wordt gemaakt.

Al met al is er dus een hoop aan de hand, zowel in Brussel als bij internegebruikers thuis. Voorlopig ziet het er niet goed uit voor meme-liefhebbers en voorvechters van de vrijheid die bij het internet hoort. De wet is er al deels door, maar moet nog worden goedgekeurd door het Europese Parlement en alle lidstaten. Die eerste gaat begin juli over de kwestie stemmen en ondertussen kunnen er nog wijzigingen worden aangebracht aan de ingrijpende wetten.

Ondertussen kun je via dit initiatief direct een appèl doen op het gezonde verstand van degenen die hierover mogen stemmen.

Afbeelding @ImgFlip