reis naar exoplaneet

NASA-reisbureau breidt uit naar exoplaneten

Helaas beschikken we nog niet over een sneller-dan-licht aandrijving, maar dat belet NASA niet om alvast speels op de dingen vooruit te lopen. Wat als?

De reis begint met een bezoekje aan de exoplaneet 55 Cancri e. Dit is één van de eerste exoplaneten ooit die ontdekt is. Je zult het op deze exoplaneet niet snel koud hebben, omdat deze zeer dicht bij de ster staat, net buiten de afstand waar de planeet door de zwaartekracht van de ster uit elkaar zou worden getrokken.
Een jaar op deze planeet duurt korter dan een dag op aarde: 17 uur.

55 Cancri e is acht keer zo zwaar als de aarde en heeft een oppervlaktezwaartekracht die 2,2 maal die van de aarde is.
Ook al heb je vuurvaste schoenen, een ontspannen wandelingetje zit er dus niet echt in. Maar ben je eenmaal gewend aan deze zwaartekracht, dan heb je spieren als kabeltouwen.

Hoe heet is 55 Cancri e? Het antwoord is: behoorlijk heet. De dagzijde bereikt temperaturen tot 2400 graden Celsius, terwijl op de nachtzijde met 1300 graden het smeltpunt van ijzer in de buurt komt. Een toeristische attractie om van veilige afstand te bewonderen, dus. Op naar de volgende bestemming, de allereerste exoplaneet die ontdekt is.

Ook 51 Pegasi B is extreem heet, omdat deze dicht bij de bijbehorende ster staat. Dit is dan ook de reden dat deze exoplaneet zo snel werd ontdekt. Zware exoplaneten die dicht bij de ster staan, laten deze ster namelijk schommelen door hun zwaartekracht. Op deze manier werd deze exoplaneet ontdekt.

51 Pegasi B is geen aardachtige planeet, maar een gasreus die zeer dicht bij de ster staat. Onder astronomen staan dit soort planeten bekend als hete Jupiters. Met een oppervlaktetemperatuur van rond de 1300 graden C is ook deze planeet niet echt geschikt voor een bezoekje. We hebben voorlopig even genoeg van de hitte, dus gaat de reis nu naar een planeet zonder zon.

Onze Melkweg telt een groot aantal zwerfplaneten. Dit zijn planeten die niet gebonden zijn aan een ster. De temperatuur in het heelal is rond de drie kelvin, dat wil zeggen 270 graden onder nul. Dat is zo koud dat iedere gas bevriest tot sneeuw, behalve helium dat supervloeibaar is bij deze temperatuur. In de praktijk is het net iets warmer, omdat er in het binnenste van de planeet radioactieve elementen voorkomen.

Eén van deze planeten is PSO J318.5-22, op ongeveer 80 lichtjaar afstand. Dit is overigens niet echt een zwerfplaneet, maar kan je beter een bruine dwerg noemen. Met een oppervlaktetemperatuur van 800 graden en een massa van zes keer die van Jupiter is de aanlokkelijke poster van NASA wat te optimistisch. Heet stof en gesmolten ijzer maken ook deze planeet, of is het een ster, niet echt geschikt voor een landing.

We willen eindelijk een keer onze benen strekken op een echte planeet, en vertrekken dus naar de volgende bestemming.

De superaarde HD 40307g is mogelijk geen superaarde, maar een Neptunusachtige ijsreus. We weten wel dat de planeet in de bewoonbare zone rondcirkelt. Dus als dit een superaarde is, dan zit er best wel een kans in dat er leven voorkomt. Met een gemiddelde temperatuur iets boven het nulpunt, kunnen we eindelijk onze benen een beetje strekken. Al is de hoge zwaartekracht wel wennen. Of er een zuurstofatmosfeer is op deze superaarde is niet bekend.

Hier op aarde hebben we natuurlijk maar één zon, maar de meeste sterren komen voor als dubbelster. Vroeger dachten astronomen dat planeten banen rond een dubbelster niet stabiel kunnen zijn, maar dat blijkt niet helemaal te kloppen.

Zo draait de planeet Kepler-16b rond een dubbelster. Waarschijnlijk is ook dit een gasreus, omdat de massa en dichtheid ongeveer gelijk zijn aan die van Saturnus. Een wandelingetje zoals je op de poster ziet, kan dus alleen op een maan die om deze planeet draait. Het is hier bitter koud: ongeveer zo koud als in het diepe binnenland van Antarctica, hartje winter.

We hebben geluk dat we als aardbewoners een geelgroene ster als zon hebben. Want 80% van alle sterren zijn rode dwergen. Deze sterretjes gaan veel langer mee dan grotere sterren zoals de zon. Dat maakt dat astronomen er erg in geïnteresseerd zijn, want planeten rond deze sterren hebben veel meer tijd om leven te ontwikkelen. Misschien dat zelfs het leven op aarde afkomstig is van een brokstuk van een planeet die rond een rode dwergster draait. De oudste organismen op aarde die aan fotosynthese doen, zijn namelijk vooral gevoelig voor rood licht.

Een voorbeeld van een planeet die rond een rode dwergster draait, is Kepler-186f. Dit is de eerste aardachtige planeet in de bewoonbare zone, die ooit ontdekt is. Ook is Kepler 186f ongeveer zo groot als de aarde. Als er op deze planeet planten voorkomen, zullen deze waarschijnlijk een andere kleur hebben dan die op aarde, om zo maximaal gebruik te kunnen maken van het rode licht. Waarschijnlijk gaat het hier wel om een planeet met veel ijs, omdat de planeet minder licht ontvangt dan Mars. Maar als de planeet een dikke atmosfeer heeft, kan het toch nog behaaglijk zijn.

Het mooiste spektakel van de reis is waarschijnlijk het Trappist-1 planetenstelsel. In dit compacte planetenstelsel draait een groot aantal planeten op korte afstanden rond de centrale ster, een zeer klein rode dwergsterretje. Dus is het uitzicht ronduit spectaculair. En omdat er zoveel planeten zijn, zijn er enkele planeten die binnen de bewoonbare zone liggen. Als we ooit sneller dan licht reizen ontwikkelen, bijvoorbeeld via een Alcubierre drive, dan is dit planetenstelsel een heel interessante bestemming.

Maar nu wordt het tijd voor een bezoekje aan de mooiste planeet van het bekende universum…

Home, sweet home. Waarschijnlijk zal voor de menselijke kolonisten die in de toekomst in de rest van het heelal zullen worden, de aarde een paradijselijke plek blijven. Met haar unieke ecosysteem, prettige zwaartekracht, en aangename klimaat, bijvoorbeeld. En natuurlijk details als: zonder ruimtepak de lucht kunnen inademen. Kortom, de aarde is een oase in de dorre woestenij van de kosmos. Laten we er zuinig op zijn.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *