De verslaving aan sociale media is een groeiend probleem dat door de jaren heen blijft toenemen. Vooral onder jongeren is deze verslaving aanzienlijk. Uit onderzoek blijkt dat in Nederland 7,4% van de leerlingen in het voortgezet onderwijs last heeft van problematisch gebruik van sociale media. In de Verenigde Staten wordt dit probleem serieus genomen. In de VS wordt Meta aangeklaagd vanwege de psychische schade die het bij jongeren veroorzaakt. In dit artikel lees je alles over sociale media verslaving en de lopende aanklacht tegen Meta.
Wat is sociale media verslaving?
Wanneer je te maken hebt met een verslaving aan sociale media, voel je voortdurend de drang om al je sociale media platformen te controleren. Dit kan voortkomen uit het gevoel van FOMO (Fear Of Missing Out). Hierbij spendeer je dagelijks uren aan het bekijken van deze platforms. Het obsessief bezig zijn, maakt sociale media niet meer zo plezierig als het zou moeten zijn. Na verloop van tijd neemt het een andere wending, waarbij het schadelijk wordt voor je gezondheid, relaties, werk en/of studie. Een verslaving aan sociale media kan bijvoorbeeld leiden tot slaaptekort of concentratieproblemen. Bovendien besteed je minder tijd aan je sociale kring, waardoor sociale contacten kunnen verwateren.
Continu belonen creëert verslaving
Een verslaving aan sociale media ontstaat doordat de gebruiker voortdurend beloningen ervaart. Hierbij gaat het niet om tastbare beloningen, zoals geld, maar om een vorm van waardering. Deze waardering wordt geuit door middel van likes en volgers die de gebruiker constant ontvangt. Dit voedt voortdurend hun drang waarbij het beloningshormoon in de hersenen vrijkomt, wat de verslavende werking veroorzaakt. Bovendien stimuleert sociale media ook het verlangen naar sociale bevestiging en de angst om dingen te missen (FOMO). Deskundigen stellen dat de gevoeligheid voor een sociale media verslaving voor iedereen anders is. Sommigen zijn er vatbaarder voor dan anderen, zoals mensen met narcistische neigingen of een laag zelfbeeld.
Problemen in Nederland
7,4 procent van de leerlingen in het voortgezet onderwijs heeft een problematische relatie met sociale media. Dit percentage bedraagt het aantal leerlingen in Nederland. Deze vorm van sociale media verslaving vertoont overeenkomsten met symptomen van gameverslaving. Onder jongeren komt het voor dat zij geen plezier meer beleven aan hun gebruikelijke hobby’s. Bovendien zijn conflicten tussen jongeren en ouders over het gebruik van sociale media veel voorkomend. Momenteel komt sociale media verslaving vaker voor dan gameverslaving. Dit percentage ligt op 4 procent. Toch wordt gameverslaving als ernstiger beschouwd, aangezien gamers dan vaak beperkte communicatie hebben met anderen, wat hun sociale vaardigheden aantast. Gelukkig is dit aspect bij een sociale media verslaving niet in die mate aanwezig.
Staten klagen Meta aan
In meer dan twintig staten in de Verenigde Staten wordt Meta aangeklaagd, het bedrijf dat verantwoordelijk voor meerdere sociale media platformen. De staten dienen een aanklacht in tegen Meta vanwege het uitbuiten van jonge gebruikers voor winst en het tonen van schadelijke content op de verschillende platforms. Het doel van deze gerechtelijke maatregelen is om de impact van sociale media op de mentale gezondheid van jongeren te verminderen. Momenteel zijn er meer dan honderden rechtszaken gaande tegen bedrijven die achter social media zitten. De aanklachten bestaan onder andere uit het uitlokken van mentale problemen zoals depressie, eetstoornissen en slaapproblemen. Naast Meta zullen ook TikTok, Google en Snapchat zich moeten verantwoorden.
