Een digitaal identiteitsbewijs in een app. Alle inwoners kunnen zich via hun smartphone hiermee identificeren bij officiële instellingen. Het lijkt nu toch echt realiteit te gaan worden.
Het Europees Parlement is akkoord
Al in juni 2021 werd een voorstel gedaan voor het ontwikkelen van een gestandaardiseerde Europese digitale identiteit. Op donderdag 29 februari 2024 stemde het Europees Parlement over dit onderwerp en is akkoord gegaan met de ontwikkeling en het uitrollen hiervan. Met het akkoord is de weg praktisch vrijgemaakt voor de ontwikkeling van de software. Wel moet het voorstel nog worden goedgekeurd door de Europese Raad van ministers.
Wat is een ID-wallet?
Het digitale Europese identiteitsbewijs wordt ook wel de ID-wallet genoemd. Het doel van de ID-wallet is dat inwoners straks hun persoonlijke gegevens en documenten kunnen inzien en aan derden digitaal kunnen tonen om op deze manier het bezit van een bepaald bewijs of documenten te kunnen aantonen. Je hoeft zo niet langer meer diploma’s bij te voegen op je cv of een kopie van je paspoort op te sturen.
Volgens de Digitale overheid, de tak van de Nederlandse overheid die verantwoordelijk is voor de digitalisering van de overheid, moeten Nederlanders in 2025 over ten minste één ID-wallet kunnen beschikken. Vanaf dan moeten Nederlanders zich digitaal kunnen identificeren en persoonlijke gegevens kunnen delen. Ook kan je digitaal een handtekening zetten bij derden zoals publieke en private dienstverleners in heel de Europese Unie.
Bestaande wallets
Er wordt aangedrongen op de ontwikkeling van een Europees gestandaardiseerde ID-wallet omdat de technologie al beschikbaar is. Echter, zijn deze technologische middelen niet altijd onder het beheer van organisaties die worden gecontroleerd door Europese democratisch verkozen instanties.
Enkele grote internationale merken bieden een vergelijkbaar alternatief voor de toekomstige ID-wallet al aan. Deze applicaties maken het al mogelijk om digitale taken of transacties uit te voeren met behulp van een digitale versie van je identiteitsbewijs. Op deze manier maken grote bedrijven het burgers steeds gemakkelijker om digitaal zaken te regelen.
Een taak die volgens de Europese Unie helemaal niet bij grote bedrijven hoort te liggen. De applicaties en wallets staan namelijk niet onder democratisch Europees toezicht. Het kan immers extreme gevolgen hebben als deze bedrijven besluiten om bijvoorbeeld Europese burgers uit te sluiten van hun diensten en/of applicaties. Om die reden wil de overheid met de ID-wallet een privacy-vriendelijk alternatief zijn voor de dienst van grote tech bedrijven. Voorbeelden van deze grote spelers zijn Apple of Google.
ID-wallet, een verplichting?
Wordt de ID-wallet dan ook verplicht? Zowel de Europese Unie als de Nederlandse overheid hebben zich hier duidelijk over uitgesproken. De Tweede Kamer heeft aangegeven dat het niet verplicht wordt om een ID-wallet te gebruiken om zaken regelen met de overheid. Ook het Nederlandse kabinet deelt deze mening. Het Europees Parlement heeft zelfs aangegeven dat er in de wettekst waarborgen zijn opgenomen om te voorkomen dat de ID- wallet wordt verplicht. In deze wet staat dat het gebruik van de ID-wallet altijd vrijwillig moet blijven. Burgers mogen zich niet gedwongen voelen om de ID-wallet te gebruiken.
Kortom, de mogelijkheid voor alle Europese burgers om digitaal in te loggen en je digitaal te kunnen identificeren bij derden lijkt niet ver meer. Een goede ontwikkeling om zo onze afhankelijkheid van grote tech bedrijven te verminderen.
